ارزیابی اثرات اجرای طرحهای هادی روستایی و نقش آنها در توسعه روستایی(مطالعه موردی: روستاهای شهرستان سقز)

یکی از راهبردهای توسعه که در دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف دستیابی به توسعه در مناطق روستایی، تهیه و اجرا گردید، طرح هادی روستایی است که به عنوان مهمترین سند رسمی و قانونی توسعه و عمران یک روستا در کشور ما مطرح می باشد و جایگاهی مشابه جایگاه طرح جامع و هادی شهری برای روستاها دارد. اما علی رغم اینکه طرح هادی به عنوان یک متغیر بیرونی، وارد سیستم روستا می شود و ساختارهای اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی و زیست محیطی روستا را می تواند به روشنی تحت تأثیر قرار دهد، ارزیابی های صورت گرفته درباره این طرح ها محدود و اندک بوده است و تصویر روشنی از میزان کارایی آنها وجود ندارد. از آنجایی که در شهرستان سقز نیز طرح های هادی روستایی تاکنون مورد ارزیابی قرار نگرفته اند، لذا تحقیق حاضر به ارزیابی اثرات اجرای این طرح ها و نقشی که در توسعه روستایی این شهرستان می توانند داشته باشند، پرداخته است. از میان 27 روستایی که اجرای طرح هادی آنها به اتمام رسیده است، باملحوظ داشتن معیارهای مورد نظر،4 روستا به عنوان نمونه انتخاب شده اند. روش جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیازدر تحقیق حاضر، مبتنی بر مطالعه میدانی (مشاهده مستقیم، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه) و اسنادی می باشد، همچنین بررسی و تحلیل روابط موجود بین متغیرهای تحقیق، به روش توصیفی- تحلیلی و )به کمک نرم افزار spss) و ترسیم نقشه ها با استفاده از نرم افزارarc gisانجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که هر چند طرح هادی در بعد فیزیکی-کالبدی موفق عمل کرده اما در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توفیق زیادی بدست نیاورده است و پیامدها و اثرات اجرای طرح هادی در روستاهای مورد مطالعه با اهداف توسعه پایدار روستایی مطابقت ندارد. یکی از راهبردهای توسعه که در دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف دستیابی به توسعه در مناطق روستایی، تهیه و اجرا گردید، طرح هادی روستایی است که به عنوان مهمترین سند رسمی و قانونی توسعه و عمران یک روستا در کشور ما مطرح می باشد و جایگاهی مشابه جایگاه طرح جامع و هادی شهری برای روستاها دارد. اما علی رغم اینکه طرح هادی به عنوان یک متغیر بیرونی، وارد سیستم روستا می شود و ساختارهای اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی و زیست محیطی روستا را می تواند به روشنی تحت تأثیر قرار دهد، ارزیابی های صورت گرفته درباره این طرح ها محدود و اندک بوده است و تصویر روشنی از میزان کارایی آنها وجود ندارد. از آنجایی که در شهرستان سقز نیز طرح های هادی روستایی تاکنون مورد ارزیابی قرار نگرفته اند، لذا تحقیق حاضر به ارزیابی اثرات اجرای این طرح ها و نقشی که در توسعه روستایی این شهرستان می توانند داشته باشند، پرداخته است. از میان 27 روستایی که اجرای طرح هادی آنها به اتمام رسیده است، باملحوظ داشتن معیارهای مورد نظر،4 روستا به عنوان نمونه انتخاب شده اند. روش جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیازدر تحقیق حاضر، مبتنی بر مطالعه میدانی (مشاهده مستقیم، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه) و اسنادی می باشد، همچنین بررسی و تحلیل روابط موجود بین متغیرهای تحقیق، به روش توصیفی- تحلیلی و )به کمک نرم افزار spss) و ترسیم نقشه ها با استفاده از نرم افزارarc gisانجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که هر چند طرح هادی در بعد فیزیکی-کالبدی موفق عمل کرده اما در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توفیق زیادی بدست نیاورده است و پیامدها و اثرات اجرای طرح هادی در روستاهای مورد مطالعه با اهداف توسعه پایدار روستایی مطابقت ندارد.